Je hebt een hond die je wil laten wennen aan kinderen. Misschien ben je zwanger en heb je al een hond. Misschien heb je al kinderen en krijg je binnenkort een hond, óf krijg je gewoon regelmatig kinderen van anderen over de vloer. Wat de situatie ook is, in dit artikel leg ik je uit hoe je een hond kunt laten wennen aan kinderen.
Wat je moet begrijpen over honden en kinderen
Het is een ideaalplaatje: een hond en een kind die stapelgek op elkaar zijn. En dat kán ook realiteit worden. Maar het is wel belangrijk om het volgende te begrijpen:
Het opbouwen van een band tussen honden en kinderen moet onder begeleiding van een volwassene gebeuren.
Hiervoor wordt vaak het argument gebruikt dat honden onbetrouwbaar zijn, maar eigenlijk is het tegenovergestelde waar. Kinderen zijn onvoorspelbaar. Dit zegt niet dat kinderen niet leuk en lief zijn (ik heb er zelf 3!), maar het zegt wel iets over de aard van kinderen. Kinderen kunnen plotseling bovenop een hond springen, aan zijn oren of staart trekken of andere dingen doen waar een hond van schrikt. Dit zit in de aard van een kind. Kinderen zijn all over the place. Ze zijn snel, luidruchtig en niet altijd even voorzichtig. Omdat een hond hiervan kan schrikken, is het jouw taak om te voorkomen dat het kind te onvoorspelbare handelingen doet richting een hond.
Observeer je hond goed
Ik zie op social media zó vaak plaatjes langskomen van honden en kinderen die zogenaamd aan het knuffelen zijn, terwijl de hond het ene na het andere stresssignaal laat zien. Stel je nu eens een situatie voor waarin een kind van 4 jaar een hond knuffelt. De hond vindt dit niet fijn en laat met subtiele stresssignalen merken dat hij de situatie niet prettig vindt. Hij tongelt, hij laat oogwit zien en hij begint te hijgen. Als deze stresssignalen niet worden gezien, blijft het kind maar knuffelen, waardoor de spanning bij de hond toeneemt. De hond laat steeds heftiger stresssignalen zien om duidelijk te maken dat hij de situatie niet fijn vindt. Het begint bij hijgen en tongelen, maar het eindigt misschien in grommen, en – als dat niet serieus genomen worden – in happen of bijten.
In dit geval wordt de hond vaak als zondebok aangewezen. Hij had immers niet mogen bijten! Het zure is echter dat als de stresssignalen van de hond goed waren opgemerkt, er veel eerder ingegrepen had kunnen worden. Want laten we eerlijk zijn: als je zo enorm over de grens van een hond heengaat, de hond laat zien dat hij niet comfortabel is, maar zijn signalen worden compleet genegeerd, dan is het toch logisch dat de manier waarop de hond zijn gebrek aan comfort laat zien steeds heftiger wordt?
Wat vindt een hond fijn als het om kinderen gaat?
Het leuke aan kinderen is dat ze speels en enthousiast zijn. Dit vinden veel (met name jonge) honden leuk. Een kind kan zo letterlijk het speelmaatje van je hond zijn! Tegelijkertijd hebben honden en kinderen wel andere omgangsnormen en zijn er dingen die honden echt niet fijn vinden. Het is aan jou, als opvoeder, begeleider of in ieder geval als volwassene, om je kind hierin te sturen.
Dingen waar je je kind bijvoorbeeld op kunt wijzen, zijn:
- Honden vinden het niet fijn als ze langdurig recht in de ogen aangekeken worden.
- Voorkom een schrikreactie. Laat kinderen dus niet zomaar op een hond afstormen of hem voor de grap laten schrikken.
- Aai de hond niet over zijn kop, maar op zijn borst of in de hals.
- Trek niet aan de hond. Niet aan zijn staart, niet aan zijn oren, aan niks.
- Houd de hond niet strak vast.
De hond op deze foto is aan het tongelen. Waarschijnlijk vindt hij de krans om zijn lijf en het kind dat over hem heen buigt niet prettig. De hond communiceert zijn ongemak door middel van het stresssignaal tongelen.
Mijd situaties die potentieel tot gedoe tussen hond en kind kunnen leiden
Er zijn zo van die situaties waarvan je van tevoren al kunt voorspellen dat ze voor ellende kunnen zorgen. Ik schets hieronder een aantal voorbeelden van situaties die je beter kunt voorkomen, omdat ze mogelijk tot gedoe tussen honden en kinderen kunnen leiden:
- Haal speeltjes en botjes weg als je weet dat jouw hond bezitterig is rondom spullen of voer. Het laatste wat je wil is dat je hond het idee heeft dat zijn speeltje of voer wordt afgepakt door een kind en dat hij het daarom gaat verdedigen.
- Voorkom stoeispelletjes. Stoeien is leuk, maar als het om honden en kinderen gaat, kan het ook leiden tot gevaarlijke situaties. Honden stoeien met hun bek. Dit doen ze ook als ze spelen met soortgenootjes en dit is – als dit beheerst gebeurt – natuurlijk gedrag. Bij een kind kan dit echter tot letsel leiden. Bovendien is een jong kind nooit opgewassen tegen de kracht van een volwassen hond. Niet doen dus.
- Voorkom heel druk spel. Des te drukker het gedrag van hond en kind, des te ongecontroleerder. Een kind trekt sneller aan een staart of springt bovenop de hond vanuit een drukke situatie dan wanneer het er rustig aan toe gaat. In druk spel wordt de situatie bovendien ook onvoorspelbaarder voor een hond, waardoor de hond mogelijk de noodzaak voelt om zich te moeten verdedigen.
- Leg het kind uit dat de mand/het kussen/de bench van de hond verboden terrein is. De hond moet een plek hebben waar hij zich kan terugtrekken als hij dat wil. Door te laten zien dat het kind daar niet mag komen, weet de hond ook dat die veiligheid door jou gecreëerd en gegarandeerd wordt.
Eerste kennismaking hond en kind
Als je je hond wil laten wennen aan kinderen, dan zal er eerst een fijne, rustige kennismaking moeten plaatsvinden. In deze kennismaking is het belangrijk dat zowel het kind als de hond zich veilig voelen en weten dat de grenzen gerespecteerd worden. Natuurlijk kan je niet van een kind van 3 jaar verwachten dat hij de grenzen van de hond respecteert. Dat is dus jouw verantwoordelijkheid als ouder of begeleider. Laat de hond merken dat jij er bent om zijn grenzen te waarborgen.
Kind voorstellen aan hond
Als je je kind wil voorstellen aan de hond, of als je een hond en kind wil laten kennismaken, dan is het belangrijk dat dit prettig verloopt. Daarom heb ik een paar tips voor je als je hond en kind aan elkaar wil laten wennen:
- Laat de eerste kennismaking plaatsvinden nadat de hond buiten is geweest. Zo is de ergste energie er bij de hond af.
- Wacht met de kennismaking tot de hond rustig is. Als je hond na de wandeling dus altijd nog even wat hoger in zijn energie zit, wacht dan even tot hij daar wat in is gezakt.
- Zorg voor rust en zorg dat jij als begeleider rust en kalmte uitstraalt. Dit heeft een positief en rustig effect op zowel de hond als het kind.
- Laat bij de eerste kennismaking de hond aan het kind snuffelen. Dit is voor een hond een normale manier om informatie te verzamelen: wie ben jij, hoe oud ben jij, waar kom je vandaan, enzovoorts. Leg van tevoren aan het kind uit dat dit normaal gedrag is voor de hond.
- Als het kind de hond aait, vertel hem/haar dan dat het het meest prettig is als de hond geaaid wordt op zijn borst of in zijn hals.
Leg vooral verder geen druk op het contact. Het belangrijkste is dat kind en hond elkaar respecteren. Als dat betekent dat het kind op de grond zit te spelen en de hond lekker op z’n kussen ligt, dan is dat helemaal oké! Liefde tussen kind en hond hoeft niet altijd tot uiting te komen door middel van spel. Zeker als je een volwassen hond hebt, is het heel logisch dat deze niet altijd meer wil spelen.
Spelletjes voor kind en hond
Als kind en hond elkaar vaker zien en interesse hebben in elkaar, dan is het leuk om die interactie wat meer vorm te geven. Maar wat voor spel is nu geschikt voor kind en hond? Ik geef je wat voorbeelden:
- Als je hond geen bezitsagressie heeft, is apporteren een leuk spel voor kind en hond. Voorwaarde is dan dus wel dat de hond hetgeen hij op moet halen ook weer netjes loslaat en er geen strijd ontstaat over van wie het balletje of de dummy bijvoorbeeld is. (Let op: apporteren is niet goed voor de gewrichten van je hond, dus doe dit met mate).
- Zoekspelletjes. Laat je kind snoepjes zoeken en laat je hond deze zoeken. Voordeel hiervan is dat het kind echt een grote rol heeft (het verstoppen van de snoepjes) en dat snuffelen voor een hond heel ontspannend werkt. Win-win.
- Trucjes aanleren. Heb je een beetje een leergierige hond? Dan is het heel leuk om een (ouder) kind de hond trucjes aan te laten leren. Als de hond dan uitvoerig beloond wordt voor goed gedrag met voertjes, zal de hond al snel veel interesse hebben in het samenwerken met het kind.
Hond en kind aan elkaar laten wennen? Leg geen druk!
Maar de belangrijkste tip die ik je kan geven is misschien wel deze: leg geen druk op de relatie tussen kind en hond. Uiteindelijk bepaalt ieder levend wezen zelf naar welke mensen of dieren zijn/haar voorkeur uitgaat. Vriendschappen kun je niet forceren, ook niet tussen mens en dier. Heeft je kind weinig interesse in de hond? Prima. Heeft de hond weinig interesse in het kind? Ook prima. Respecteer dat. Natuurlijk zien we allemaal het ideaalplaatje voor ons van kind en hond die gek op elkaar zijn, maar in de praktijk zijn er veel verschillende situaties mogelijk. Het belangrijkste is dat hond en kind zich veilig en comfortabel voelen in elkaars aanwezigheid.
Hond kan niet aan kind wennen
Lukt het niet om een rustige, fijne interactie te creëren tussen hond en kind? Vindt jouw hond je kind of andermans kinderen zelfs helemaal niet zo leuk? Ik blijf zeggen dat kinderen onvoorspelbaar zijn en honden vanuit hun eigen natuur kunnen reageren op situaties die ze niet fijn vinden. Daarom is het belangrijk dat jij honden en kinderen nooit alleen laat. Zorg bovendien voor een veilige plek waar de hond zich echt kan terugtrekken. Blijft het kind de hond belagen als de hond in zijn mandje ligt? Creëer dan een duidelijke scheiding, door bijvoorbeeld een hekje in de kamer te zetten. Jonge kinderen zijn nog niet altijd goed te corrigeren in hun gedrag. Dat is logisch, maar voor de hond niet fijn. Zet dan dus andere middelen in om de rust van de hond te garanderen en zo de veiligheid van het kind ook.