Bijt jouw puppy? Niemand wordt blij van het gevoel van scherpe puppytandjes die zich door je huid heen boren. Maar waarom bijt je puppy eigenlijk? En wat kan je hier het beste aan doen? Ik neem je mee in de wereld van jouw jonge hond en leg je uit hoe je met dit gedrag kunt omgaan.
Het puppygebit
Laten we even bij het begin beginnen. Hoe zit het met dat puppygebitje? Je pupje wordt tandloos geboren en in de eerste drie tot zes weken van zijn/haar leventje, komt het melkgebit door. Dit melkgebit is vlijmscherp. Zo scherp dat het ontzettend pijnlijk kan zijn als jouw puppy deze tandjes in je arm zet.
Dit puppygebit is natuurlijk niet voor eeuwig. Wanneer je puppy drie maanden is, begint hij met het wisselen. Dit betekent niet dat het hele puppygebit in één keer uit zijn bekje valt, maar je kunt af en toe een melktandje tegenkomen op de grond. Dit is overigens niet altijd het geval, want veel puppy’s verliezen hun tandjes tijdens het kauwen op zachte botjes, tijdens het eten van hun brokjes of tijdens het spelen. Ze slikken de tandjes dan gewoon door. De grote tanden die je pup voor zijn melkgebit in de plaats krijgt, zijn natuurlijk wel groter, maar wel een stuk minder scherp.
De puppytandjes zijn dus scherper dan de volwassen tanden, maar vergis je niet: de kaakspieren van je puppy zijn nog een stuk minder ontwikkeld dan wanneer je hond volwassen is. Uiteindelijk kunnen die minder scherpe tanden van het volwassen gebit dus meer schade veroorzaken dan die vlijmscherpe puppytandjes. Dit heeft niks meer te maken met de scherpte van de tanden, maar met kracht.
De belangrijke lessen van moederhond
Er zijn heel veel redenen waarom het zo belangrijk is dat puppy’s de eerste weken van hun leven opgroeien met hun moeder om zich heen. Eén van die redenen heeft ook te maken met het gebitje. Puppytandjes zijn dus vlijmscherp, maar puppy’s drinken de eerste weken wel bij hun moeder aan de tepel. Bijt een pup té hard in de tepel? Dan kan hij een flinke snauw verwachten van z’n moeder. Hiermee leert de moeder haar pups al meteen een wijze levensles: je moet zachtjes zijn met je bek, anders krijg je geen melk. Pups die niet opgroeien bij hun moeder (denk aan straatpuppy’s) hebben dit soort lessen vaak niet geleerd. Dit heeft niet altijd effect op hoe zacht/hard ze zijn met hun bekje, maar het is altijd beter als je pup deze lessen vanaf het begin af aan heeft meegekregen van de moeder.
Ook broertjes en zusjes spelen hierin een rol. Als een puppy opgroeit in een nestje vol broertjes en zusjes, leert hij spelenderwijs om te gaan met zijn scherpe tandjes. Zijn broertjes en zusjes geven namelijk direct feedback als het bijten te pijnlijk is. Zo leert een pup in de eerste weken al direct om te gaan met grenzen van een ander.
Je pup leert wat de consequentie van bijten is
Een puppy is eigenlijk gewoon een baby. Hij leert door te ontdekken. Je pup heeft geen kwade intenties als hij je bijt, hij is gewoon de wereld aan het ontdekken en leert gaandeweg wat de gevolgen zijn van zijn acties. Heel concreet ontdekt hij dus: wat is de consequentie als ik bijt? Dit is hoe hij leert. Zie het bijtgedrag dus niet als kwaad gedrag. Je pup heeft er geen nare intenties mee. Hij is gewoon aan het ontdekken hoe het werkt en hoe anderen (mens én dier) reageren op zijn gedrag.
Grenzen stellen
Al zitten er geen kwade intenties achter het bijtgedrag van je pup, je puppy is natuurlijk wel aan het ontdekken waar de grenzen liggen. Dat betekent ook dat jij die grenzen mag stellen! Als jij nooit een grens stelt terwijl je pup je bijt, dan leert je pup dus eigenlijk dat het helemaal oké is om te bijten. En dat is geen gedrag dat je graag stimuleert, toch?
Zo stel je grenzen
Maar hoe stel je die grenzen dan, op zo’n manier dat het ook duidelijk is voor je puppy wel gedrag wel, en welk gedrag juist niet door de beugel kan? Daar ga ik je bij helpen met onderstaand stappenplan*:
*Let op: elke hond is anders. Een stappenplan is een algemeen plan dat voor veel situaties werkt, maar niet voor alle. Kom je er zelf niet uit? Kijk dan eens naar mijn online puppycursus of boek een los consult, een puppytraject of een videocall.
Stap 1: Maak onderscheid tussen een zeer harde bijt en een minder harde bijt. Als je hondje je echt zeer hard bijt, mag je een grens aangeven door duidelijk ‘Nee’ te zeggen. Stap daarna even uit de situatie, dus sta op en ga een glas water pakken o.i.d. Let op dat je je puppy niet hard vastpakt, straft, knijpt, of iets dergelijks. Straffen is niet de bedoeling, want je pup doet dit niet uit kwade bedoelingen. Maar door duidelijk ‘nee’ te zeggen en daarna uit de situatie te stappen, merkt je pup wel snel dat dit gedrag hem weinig oplevert.
Stap 2: Zorg voor een speeltje of een botje dat je bij de hand hebt. Kies voor een speeltje waarbij je pup het in z’n bekje kan hebben en jij tegelijkertijd het speeltje vast kunt houden, zonder dat het puppybekje jouw hand raakt. Een tennisballetje is dus bijvoorbeeld niet handig.
Stap 3: Bijt je hondje je en gaat het om een minder harde bijt? Bied dan een alternatief aan in de vorm van het speeltje of het botje. Hiermee communiceer je: ik snap dat je wil bijten, maar dat mag in een speeltje – niet in mijn arm.
Op deze manier leer je je hondje laagdrempelig een bijtrem aan. Hij gaat onderscheid maken tussen de hele harde bijten (levert hem geen enkele vorm van aandacht op, enkel een grens in de vorm van ‘nee’) en een minder harde bijt, waarbij je een alternatief biedt.
Geen gedrag afleren, wel nieuw gedrag aanleren
Misschien valt het je op dat het stappenplan zich meer richt op nieuw gedrag aanleren (wél bijten in een speeltje/botje) en niet zo zeer in gedrag afleren. Sowieso is het zo dat honden effectiever leren als ze nieuw gedrag aanleren dan wanneer ze oud gedrag moeten afleren. Dit heeft ermee te maken dat je een hond meer motiveert als hij iets nieuws leert, meer dan wanneer hij iets ouds moet afleren. Maar er speelt ook iets anders mee. Bijtgedrag is heel natuurlijk gedrag voor een hond, wat wij daar als mensen ook van vinden. Het gebit moet je zien als belangrijk gereedschap van je hond. Het hoort nu eenmaal bij hem en hij heeft het niet voor niets. Het is dus logischer om je pup te leren om goed met dat gereedschap om te gaan dan dat ze helemaal niet de kans krijgen om te ervaren hoe ze hun kracht kunnen remmen. Snap je het verschil?
Voer geen discussies met je puppy
Dan nog even dit: discussies voeren met je puppy is hopeloos. Daarom vraag ik je ook bij stap 1 om echt uit de situatie te stappen. Als jij ‘nee’ zegt wanneer je pupje je hard bijt, maar je blijft in de situatie en je blijft hem aandacht geven, zet je eigenlijk de deur open voor een herhaling van het gedrag. Zo kan je puppy jouw grens blijven opzoeken. Door duidelijk ‘nee’ te zeggen en echt even weg te lopen, geef je heel duidelijk aan dat de grens bereikt is, maar dus ook dat jij niet eindeloos ‘nee’ gaat blijven zeggen. Nee is nee.
Hoe lang blijft mijn puppy bijten?
Hoe lang een pupje blijft bijten, verschilt per hond. Over het algemeen geldt dat bijtgedrag na het wisselen van de tandjes wel enorm afneemt. Als je hondje blijft bijten en je hier geen enkele verbetering in ziet, dan raad ik je aan om contact op te nemen met een professional.
Volg mij ook op Instagram voor meer tips over hondengedrag. Ik zie je daar graag!
