Waarom een goede beloning zo belangrijk is? Laat ik bij het begin beginnen. Iedere hondeneigenaar kent het principe van belonen wel. Je wil je hond belonen voor positief gedrag, zodat hij het gedrag herhaalt. Beloningen zijn wat mij betreft essentieel in jouw leven met een hond. Ik ga je uitleggen waarom ik het belonen van je hond belangrijk vind en op welke manieren jij je hond kunt belonen (want voertjes zijn niet de enige manier!). Lees je mee?
Waarom is het belonen van je hond belangrijk?
Honden zijn associeerders. Ze associeren oorzaak en gevolg direct aan elkaar. Bij een hond werkt dit anders dan bij een mens. Waar wij als mensen oorzaak en gevolg op de langere termijn kunnen overzien, kan je hond dit niet. Wij snappen dat als je een half jaar lang streng op dieet gaat en veel gaat sporten, je na een half jaar behoorlijk afgevallen zult zijn. Dit zie je echter niet direct na de eerste dag diëten en sporten – het afvallen is een lange-termijngevolg van het sporten en het diëten.
Bij je hond werkt dit anders. Een hond koppelt oorzaak en gevolg direct aan elkaar. Hierbij let je hond erop of zijn gedrag hem iets positiefs of negatiefs oplevert. Een hond die bijvoorbeeld altijd blaft naar fietsers terwijl de fietsers doorfietsen, wordt in feite “beloond” voor zijn gedrag. Met zijn geblaf probeert hij de fietser weg te jagen en wat is het gevolg van zijn geblaf? De fietser fietst weg! Zijn gedrag (= blaffen) wordt dus DIRECT beloond met een gevolg (= de fietser fietst weg). Wanneer de hond de volgende keer dus opnieuw een fietser wil wegjagen, zal hij het blaffen dus herhalen, omdat het hem in het verleden iets heeft opgeleverd.
Andersom, in de negatieve zin, werkt dit hetzelfde. Een hond die van zijn baas een flinke schop krijgt wanneer hij een chocoladekoekje van de salontafel pakt, koppelt de schop direct aan zijn gedrag (= het opeten van het koekje). De hond zal dus de volgende keer minder geneigd zijn om het chocoladekoekje van de salontafel te pakken als zijn baas in de buurt is, omdat hij het eten van het koekje waar zijn baas bij is, koppelt aan het krijgen van een schop. (Het schoppen van je hond is natuurlijk geen oké manier om met je hond om te gaan, maar dit is een voorbeeld).
Een positief gevolg is niet altijd hetgeen wat wij in ons hoofd hebben
Een beloning voor een hond is niet altijd hetzelfde als waar wij aan denken bij een beloning. Ik zal dit uitleggen aan de hand van een voorbeeld:
Stel je eens voor dat je hond misselijk is. Hij voelt zich niet lekker. Je loopt buiten met hem en hij begint gras te eten. Het grazen (eten van gras) kan er bij honden voor zorgen dat ze een braakreflex oproepen. Ze kunnen door het eten van gras dus gaan overgeven. Door gras te eten, helpt de hond zichzelf om van zijn misselijkheid af te komen. Het zorgt er immers voor dat hij gaat overgeven, waardoor hij de misselijkheid kwijt is. Het eten van gras is voor de hond dus een positief gevolg van het gedrag (= gras eten).
Waar wij het braken niet per se als iets positiefs zien, is het voor je hond op dat moment wel positief. Het braken lucht hem op en vermindert de misselijkheid. De volgende keer als je hond misselijk is, zal hij dus sneller geneigd zijn om gras te eten, omdat dit gedrag voor hem een positief gevolg heeft.
Positieve oorzaken zijn sterker dan negatieve
Het is als hondeneigenaar belangrijk om te weten dat een hond gevoeliger is voor een positief gevolg dan een negatief gevolg. Een hond is altijd op zoek naar een beloning – iets wat hem iets oplevert. Dit is het uitgangspunt van vrijwel al het gedrag van honden. Levert het uitvoeren van bepaald gedrag je hond iets op? Dan zal hij sneller geneigd zijn dat gedrag te herhalen. Levert het hem niks op? Dan zal hij het gedrag minder snel herhalen en zal hij ook op zoek gaan naar een alternatief wat hem wél iets oplevert. Het toevoegen van een negatief gevolg is natuurlijk op de korte termijn effectief (de hond die een schop krijgt bij het stelen van een koekje zal de volgende keer minder snel geneigd zijn om een koekje te stelen), maar de hond zal – wanneer de baas NIET in de buurt is – het koekje waarschijnlijk alsnog van de salontafel pakken. Hij is dus gevoeliger voor het positieve en belonende gedrag dan voor een mogelijk negatief gevolg.
Belonen is belangrijk!
Nu je weet dat honden altijd geneigd zijn om gedrag dat beloond wordt te herhalen, snap je ook dat het súper belangrijk is om je hond te belonen. Daarbij is het wel belangrijk om te onderzoeken wat jouw hond als beloning ervaart. Een hond die niet gevoelig is voor voertjes, zal niet geneigd zijn om gedrag te herhalen wanneer hij daarvoor beloond wordt met een voertje. Hij ziet het voertje immers niet als beloning. Beloon je hond dus op een manier die voor de hond ook voelt als beloning.
Hoe kan ik mijn hond belonen?
Er zijn zoveel verschillende honden, en dus ook heel veel verschillende manieren van belonen. Het is niet waar dat een voertje de enige manier is om je hond te belonen. Hieronder noem ik een aantal manieren waarop je je hond kunt belonen:
- Voertjes, maar dan écht lekkere. Sommige honden ervaren een simpel beloningskoekje niet als beloning, terwijl ze prima te porren zijn voor iets lekkerders, zoals een viskoekje of een reepje pens. Onthoud: het gaat erom dat jouw hond het voertje als BELONING ervaart. Kies dus voor een beloningsvoertje waar hij letterlijk van gaat kwijlen, omdat hij het súper lekker vind.
- Speeltje of spelen. Sommige honden vinden het fijn om beloond te worden met spel. Is jouw hond zo’n hond? Neem dan een speeltje mee en beloon je hond met een kort spelletje wanneer hij gewenst gedrag uitvoert. Als hij het spel met jou als beloning ervaart, zal hij de volgende keer het gedrag sneller herhalen.
- Aanraking. Er zijn ook honden die gevoelig zijn voor aanraking, en die met een simpele aai over de bol het gevoel hebben dat ze beloond worden.
- Bepaald gedrag mogen vertonen. Sommige honden vinden het heel fijn om beloond te worden door toestemming te krijgen om “even iets te doen”, zoals graven, een rondje draaien of een kunstje vertonen. Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet veel van deze honden heb ontmoet, maar ik heb ooit een hond in een training gehad die het écht als beloning ervoer om een trucje voor zijn eigenaar uit te voeren wanneer hij iets goeds had gedaan. Hoe gek ook – zolang de hond het maar als beloning ervaart, is het allemaal goed!
- Een simpele “goedzo”. Voor sommige honden is het al voldoende om gewoon met je stem aan te geven dat je hond het goed gedaan heeft.
Let op dat je hond niet te dik wordt
Beloon jij je hond met voertjes? Dan is het een valkuil om je hond te “overvoeren”, doordat je hem naast zijn vaste maaltijden ook nog heel veel beloningsbrokjes geeft. Je kunt dit oplossen door een deel van zijn voer apart te houden en dit mee te nemen tijdens je wandelingen. Zo geef je zijn maaltijd verdeeld over de dag als beloning, in plaats van standaard in zijn voerbak. Geef je vers vlees? Voer dan wat minder vers vlees en vul de maaltijden aan met beloningen die je makkelijk mee kunt nemen tijdens je wandelingen. Let goed op dat je, wanneer je de maaltijden kleiner maakt omdat je wil kunnen belonen, kiest voor beloningsvoertjes die voedzaam zijn en goed voor. je hond. Een voertje dat vol graan zit, is een pure dikmaker voor je hond en voegt qua voedingswaarde niets toe. Kijk dus naar voertjes die daadwerkelijk iets toevoegen aan de gezondheid van je hond, zodat de beloningsvoertjes niet alleen op het gebied van gedrag, maar ook op het gebied van gezondheid iets positiefs bieden.
