Het is één van de meest gestelde vragen die ik krijg van klanten: “Daag ik mijn hond wel genoeg uit?” Tegenwoordig lees je overal over hersenwerkjes, mentale uitdaging en hondenpuzzels. We overladen onze honden met spelletjes, met uitdagingen en activiteiten. Want onze honden zijn zo slim, dus dan moeten we ze wel uitdagen. Maar wat is de nuance bij de vraag of je je hond wel genoeg uitdaagt? Dat leg ik je uit in dit artikel.
Een hond met een taak
Laat ik allereerst beginnen met zeggen dat uitdaging inderdaad belangrijk is voor je hond. Ja, het is belangrijk dat je hond mentale stimulans krijgt. Honden zijn intelligente dieren die het nodig hebben om te mogen nadenken. Vroeger was dit geen probleem. We hadden als mensheid geen hond voor de gezelligheid, maar omdat de hond een taak uitvoerde. Sommige honden bewaakten een erf, anderen verjoegen ongedierte, weer andere honden hielpen bij de jacht of ze dreven het vee bij elkaar… Maar elke hond had een taak. Geen enkele hond hoefde zich te vervelen, want iedere hond had een taak waar hij of zij zich in kon ontwikkelen en waar hij of zij mentale stimulans in kon vinden. We hoefden onszelf nooit de vraag te stellen “Daag ik mijn hond wel genoeg uit?”, want dat gebeurde automatisch in het dagelijks leven.
Is het wel zo leuk om huishond te zijn?
Maar tegenwoordig hebben we vooral een hond voor de gezelligheid. En ik zeg wel eens gekscherend dat onze honden werkeloos zijn. Ze hebben geen taak meer, geen baan. Onze honden hoeven het erf niet meer te bewaken. Ze hoeven het ongedierte niet meer te bestrijden. Ze hoeven niet meer te helpen bij de jacht. Sterker nog: we willen al die karaktereigenschappen die vroeger zo nuttig en belangrijk waren (en die we er als mensen ook bewust in gefokt hebben!) liever NIET meer zien bij onze honden. Heb je een waakse hond? Dat is eerder lastig dan nuttig, want de buren hebben er last van. Jaagt jouw hond op muisjes in het bos? Eerder irritant dat je ‘m dan niet meer kan bereiken dan dat het praktisch is. En gaat jouw hond achter wild aan? Eerder irritant dat hij dan z’n eigen ding gaat doen; jij hebt er niks aan.
Verveling ligt op de loer
Kortom: de taken die onze honden vroeger hadden, hebben ze niet meer. En dan ligt verveling op de loer. Want als je hond geen taak heeft, maar wel de potentie en intelligentie heeft om zelfstandig een taak uit te voeren en zich daarin te ontwikkelen… wat moet hij dan doen? En dat is hoe de hersenwerkjes ontstaan zijn. Omdat onze honden meer in hun mars hebben dan de hele dag op een kleedje liggen slapen, is het fijn om je hond mentale stimulans te geven. En ja, dat is héél belangrijk.
Rusten na het werk
Er ligt ook een gevaar op de loer. Want de honden die vroeger een taak hadden, mochten daarna rusten. En omdat de omgeving vroeger veel rustiger was, konden honden ook goed tot rust komen. Ja, een hond was hard aan het werk om het erf te bewaken. Maar dat gebeurde veelal passief. De hond lag veelal te luieren op het erf, kwam dus goed tot rust en bewaarde z’n energie voor de momenten dat hij het nodig had. De hond die hielp bij de jacht, stond volop ‘aan’ tijdens het jachtmoment. Maar daarna kon de hond goed tot rust komen. De honden die de ratten en dassen wegjoegen van het erf, stopten met hun taak zodra ze binnen, of in hun hok waren. En dan konden ze hun rust goed pakken.
Kortom: ja, de honden van vroeger waren veel aan het werk, maar hadden ook veel rustmomenten.
Nu is er altijd wat
Maar de honden van onze tijd, hebben eigenlijk twee standjes: of ze vervelen zich, of ze worden totaal overprikkeld met van alles en nog wat. En allebei is niet relaxed.
Want dat verveling niet fijn is voor je hond, dat snappen we allemaal. Maar stel je eens voor dat je een hond bent die van nature waaks is, die thuis de héle dag in de gaten houdt wie er allemaal voor het huis langslopen, die ook nog eens 3x per dag een intensief hersenwerkje aangeboden krijgt, die daarnaast ook nog 3 wandelingen in vreselijk drukke losloopgebieden maakt waar hij vreselijk veel honden tegenkomt… Wanneer rust deze hond? Wanneer komt het zenuwstelsel van deze hond daadwerkelijk tot rust?
Rust is de uitdaging
Voor deze honden is niet de vraag “Daag ik mijn hond genoeg uit?” Hier is de vraag: “Komt mijn hond genoeg tot rust?”. Het belang van rust bij honden wordt vreselijk onderschat. Rust is nodig voor het herstel, voor het verwerken van de prikkels, voor het aanmaken van nieuwe lichaamscellen, het afbreken van stresshormonen, voor groei, voor het immuunsysteem. Als er geen rust is, zijn er allerlei processen in het lijf die daar last van hebben.
Dat zegt niet dat uitdaging niet belangrijk is. Dat is het wel. Maar het is minstens zo belangrijk als rust. Daarom heb ik hier thuis altijd de vuistregel voor mijn eigen hond dat er na een activiteit standaard gerust wordt. En vroeger, toen hij nog jonger was, legde ik hem dan altijd even in de bench, zodat hij ook niet in de verleiding kon komen om alsnog ‘aan’ te staan en niet lekker te gaan slapen. Rust is zo belangrijk. Zonder rust wordt het lastig om met plezier uitdaging aangeboden te krijgen, want je koppie zit vol.
Daag ik mijn hond genoeg uit? Het zit in de balans!
De vraag of je je hond genoeg uitdaagt, zit ‘m dus in veel meer dan alleen uitdaging. Als jij jezelf afvraagt: “Daag ik mijn hond wel genoeg uit?”, stel jezelf dan óók de vraag of je je hond voldoende rust biedt. Want die twee gaan hand in hand. Zonder voldoende rust gaat meer uitdaging je niet helpen. En zonder meer uitdaging gaat je hond nooit rusten.
Wil je meer leren? Volg me vooral op Instagram waar ik regelmatig gratis tips voor hondeneigenaren deel. Je kunt ook mijn gratis podcast luisteren, waar ik elke dinsdag een podcast voor tips deel!
