“Hij doet het alleen maar voor een koekje!” Deze uitspraak hoor ik zó vaak langskomen. De meest eigenaren die dit zeggen, balen ervan dat hun hond alleen maar luistert voor een koekje. Ze willen dat de hond “gewoon” luistert, ook zonder koekje. Maar wat vindt je hond daar eigenlijk van? Ik vertel het je in dit artikel.
Puppy belonen met koekjes
Alle mensen met een puppy doen het: belonen. Ze hebben hun jaszakken vol met hondenkoekjes en strooien bij elke vorm van goed gedrag met een enorme hoeveelheid puppybrokjes om de pup te belonen voor goed gedrag. Maar ergens halverwege de groei naar volwassenheid raken we dit op de één of andere manier een beetje kwijt. De jaszakken worden leger, de hond wordt minder beloond want “hij weet het nu toch wel”? En voor je het weet krijgt de hond nooit meer een koekje voor goed gedrag.
Het belonen van een volwassen hond
Maar het belonen van een volwassen hond is nét zo belangrijk als een puppy. Je zit met een puppy natuurlijk nog heel erg in de fase dat je je hond veel nieuwe dingen aanleert. Je hond leert misschien om te zitten en liggen op commando en als je ‘m roept in het bos, wil je graag dat hij komt. We zijn bij puppy’s enorm gul met de hondenvoertjes.
Bij een volwassen hond vinden we dus dat de hond het “gewoon moet kunnen”. Maar ook een volwassen hond heeft motivatie nodig om naar jou te luisteren, toch? Dat is in the end namelijk waar het om gaat: motivatie.
Hoe leren honden?
Honden zijn opportunistisch en bovendien associatieve denkers. Dit houdt in dat ze hun gedrag en de daaropvolgende prikkel (wat een beloning kan zijn) heel direct aan elkaar koppelen. A betekent dat B volgt.
Hè, wat, Lisse?
Wacht, ik leg het even uit in een voorbeeld.
Een volwassen hond wandelt met zijn baasje in het bos. De hond loopt los en het baasje heeft lekkere hondenvoertjes bij zich. Na een tijdje komt er een fietser aan. De eigenaar van de hond roept de hond bij zich. De hond wéét dat hij ALTIJD een koekje krijgt wanneer hij luistert naar zijn eigenaar en hij in één keer komt. Hij weet: A (= het commando “hier”) betekent B (=koekje). En omdat A altijd B is, kan de hond rekenen op een lekkere beloning als hij luistert. Gevolg? Grote kans dat deze hond netjes naar z’n baasje toekomt als die hem roept. Hij krijgt er immers wat lekkers voor.
Zie je? Een hond is opportunistisch. Als jij iets van hem vraagt, vraagt je hond zich als het ware af: “Levert het mij iets op om nu te luisteren?” Is het antwoord ja? Dan zal hij sneller geneigd zijn om jouw commando op te volgen dan wanneer er voor hem geen enkel positief gevolg zit aan het feit dat hij naar je luistert.
Maar een hond moet toch gewoon luisteren?
Dit is een groot misverstand in hondenland. Want laten we eerlijk zijn: ga jij nog naar je werk als je geen salaris meer krijgt? Waarschijnlijk niet. En daarom vind ik het ook niet zo raar dat jouw hond besluit om niet meer te luisteren als er NOOIT iets leuks/positiefs tegenover staat. Je hond is geen robot, maar een individu met voorkeuren en dingen die hij wel en niet leuk vindt. Er zijn dingen die hem motiveren en dingen die hem minder motiveren. Wil je goed samenwerken met je hond en wil je dat hij luistert? Dan is het essentieel dat jij je hond motiveert om naar jou te luisteren.
Je hond motiveren
En dat motiveren… dat kan je doen met een koekje! Ik heb zelf altijd een jaszak vol koekjes wanneer ik naar buiten ga. Mijn witte herder Lewis heeft het niet altijd nodig. Zijn motivatie zit ook in het feit dat ik “goedzo” zeg als hij iets goed doet. Mijn golden retriever heeft het daarentegen keihard nodig dat ik koekjes bij me heb, want koekjes zijn voor hem een goede motivatie. Het is niet dat hij niet luistert als ik geen koekjes bij me heb, maar als ik iets van hem vraag terwijl hij eigenlijk met iets anders leuks bezig was, moet ik gewoon met een goede motivatie komen om te zorgen dat hij komt. Ook dit leg ik even uit aan de hand van een voorbeeld:
Jake is een enorme vreetzak (zoals het een echte golden betaamt). Hij houdt gewoon ontzettend van eten. Laatst liepen we in het bos en waren daar mensen aan het picknicken. En Jake weet als de beste dat picknickende mensen een mandje vol lekker eten bij zich hebben. Hij wilde er naar toe lopen, maar ik riep hem op tijd. Je zag hem nadenken: “Ga ik nu luisteren naar Lisse? Of ga ik toch even spieken bij die picknickmand?” Maar omdat hij wéét dat hij altijd iets lekkers krijgt als hij naar mijn commando “hier” luistert, kon ik hem motiveren. Hij maakte de keuze om niet naar de picknickmand te gaan en wél naar mij te luisteren. Daarvoor heb ik hem uitgebreid beloond met een handvol koekjes.
Het resultaat is dat Jake de volgende keer waarschijnlijk wéér zal komen als we een verleidelijke prikkel prikkel tegenkomen. Hij weet namelijk dat hij altijd iets lekkers krijgt als hij luistert. Ik heb een goede beloning mij me. Iets wat hem motiveert om naar mij te luisteren.
Mijn hond houdt niet van koekjes
Heb jij een hond die niet zo gericht is op voertjes? Geen probleem! Ook dan kan je je hond belonen. Het gaat erom dat jij je hond motiveert met iets dat voor hem als een beloning voelt. Zolang hij het als beloning ervaart, is het een beloning. Belonen kan dus ook met:
- Een speeltje
- Een spelletje
- Fysieke aandacht (bijv. even een aai geven)
- Gewoon “goedzo” zeggen
Heb jij dus een hond die niet zo voergevoelig is? Ga op zoek naar andere manieren om hem te motiveren. En onthoud: het gaat erom dat JOUW HOND het als beloning ervaart.
Mijn hond luistert niet
Vind je het lastig om contact te houden met je hond tijdens het wandelen? Heb je het idee dat je hond niet naar jou luistert? Dan help ik je graag op weg. Tijdens een los consult of een gedragstraject gaan we op zoek naar de reden dat je hond niet luistert, zodat jullie weer beter kunnen leren samenwerken.
Je kunt me ook volgen op Instagram, waar ik regelmatig tips en adviezen geef. Wil je direct aan de slag maar wil je geen live hulp inschakelen? Check dan mijn online cursussen!
